Er ekki best að við sjáum um þetta sjálf?

Loksins kemur að því að hagsmunasamtök heimila landsins vilja fara að gera eitthvað róttækara en hingað til hefur verið boðið upp á til að leiðrétta þá gríðarlega óréttlátu eignaupptöku sem átt hefur sér stað hér undanfarna mánuði.

Alveg frá því fyrri hluta árs 2008 hefur verðbólgan brunað hér áfram og valdið gífurlegri eignaskerðingu á þeim fasteignum sem við nýtum sem heimili (reyndar á öðrum fasteignum líka). 

Auðvitað á það að vera alveg deginum ljósara að við eigum ekki að borga ein af þessu verðbolgu skoti. Heimili okkar eru skv. stjórnarskrá friðhelg og það er eignarréttur okkar líka. 

Sjálf vil ég meina að vegna þessa þá standist það ekki stjórnarskrá að hægt sé að framkvæma svona eignaupptöku. Því þessi aukning á skuldum okkar vegna fasteignakaupa er ekkert annað en eignaupptaka. 

Ég vil ekki niðurskurð á skuldum. Ég tók höfuðstólinn að láni. Og samþykkti á hann 4,75% vexti.  Ég var meðvituð um það. Og þetta var gert að fengnu greiðslumati hjá viðurkenndum aðilum. 

En það sem kemur þar ofan á þ.e. verðtryggingin er eitthvað sem við eigum að geta fengið leiðrétt. Annað er ekki sanngjarnt.  Verðtryggingin rýrir eignarrétt okkar umfram það sem eðlilegt er. Og þar á leiðréttingin að fara fram.

Ekki með greiðsluaðlögun. Ekki með flötum niðurskurði. Heldur með því að afskrifa þær verðbætur sem bæst hafa ofan á lánin síðastliðið ár eða svo. 

Heimilin og bankar/lánastofnanir eiga að sjálfsögðu að semja um þetta mál með aðkomu stjórnvalda. En það er okkar að semja um þetta sem heild.  Og ég ætla enn og aftur að benda á það að hér á landi gilda samningalög þar sem m.a. er kveðið á um að ólöglegt sé að halda frammi ákvæðum í samningum sem augljóslega séu ósanngjörn.

Ef ekki semst eigum við að sjálfsögðu að fara með þetta fyrir dómstóla. 

Og ef íslenskir dómstólar sjá ekki óréttlætið í þessu þá eigum við að fara með þetta fyrir mannréttindadómstólinn. 

Og það er reyndar það sem ég vil sjá gerast.  Þannig að hin óréttláta verðtrygging lána verði afnumin. 

 

Málsókn til varnar heimilum

Athugasemdir

[Hólmfríður Bjarnadóttir, 14.4.2009 kl. 12:35]

Hagsmunasamtök heimilanna hafa einmitt gert tillögu um að vísitala verði færð til 1. jan 2008. Þú talar um að afskrifa verðbætur og það er gert með því að færa vísitölu aftur til ákveðinnar dagsetningar. Hvort það verður 1. jan 2008 eða önnur dagsetning er ekki aðalmálið, en sú dagsetning er heppileg þar sem verðbreytingar á gjaldeyrir jukust verulega um það leiti.

[Dagrún Steinunn Ólafsdóttir, 14.4.2009 kl. 12:44]

Ég er nokkuð sammála þessari tímasetningu.  Það er góður viðmiðunarpunktur.  Það má kalla þetta afskrift á verðbætur eða að færa verðbætur til baka. Mér er sama hvort er. Það er hins vegar ósanngjarnt að bara annar samningsaðili þurfi að bera baggann (heimilin) meðan hinn fær að græða (bankar/lánastofnanir).

Því vil ég helst að þetta fari alla leið til mannréttindadómstóla þar sem kveðið verði á um lögmæti þess að verðtryggja lán til heimiliskaupa.

[Magnús Sigurðsson, 14.4.2009 kl. 16:47]

Sammála því að heimilin verða að verja sig fyrir þessari eignaupptöku.  Það er ekkert réttlæti í því að bjóða einungis upp á greiðslujöfnun og sértækar aðgerðir.  Það réttlætir ekkert að þau heimili sem komast fram úr sínum húsnæðisskuldum hjálparlaust sitja uppi með þessar vísitölu hækkanir.

Einhverstaðar sá ég að það þyrfti ekki nema um 8000 heimili sem neituðu að borga af húsnæðislánunum að þá færu íbúðalánasjóður og bankarnir á hausinn.  Það er spurning hvort þetta er ekki fljótvirkasti þrýstingurinn sem samtök heimilanna geta beitt sér fyrir.  Hvað ef 8000 heimili sem eru þokkalega sett og ekki var reiknað með að þyrfti að afskrifa hjá, hætta að borga?

[Dagrún Steinunn Ólafsdóttir, 14.4.2009 kl. 21:17]

Tjahh.....fyrir það fyrsta. Eru til 8000 þokkalega sett heimili á landinu?

Fyrir það annað afhverju ekki að 8000 heimili sem eru hvort eð er komin í þá stöðu í dag (miðað við stöðuna núna altso) að eiga ekkert í eignunum (neikvæð eign eftir í fasteigninni) en hafa samt verið að rembast við að standa í skilum.  Ég veit um nokkuð mörg svoleiðis dæmi og er viss um að við værum fljót að finna 8000 svoleiðis heimili. Afþví að þau eru í skilum er ekki endilega reiknað með að þurfi að afskrifa.

Hvað voru t.d. margir sem keyptu eign með 80-100% láni? Þessar eignir eru allar orðnar verðminni en eftirstöðvar lánanna. 

[Magnús Sigurðsson, 14.4.2009 kl. 22:00]

Hvort sem talan 8000 er sú sem skiptir máli, þá gæti skíringin verið á þessa leið. 

Það er búið að reikna það út hvað það eru mikið af húsnæðislánum sem þarf að afskrifa.  Fyrsta skrefið í þeim afskriftum er greiðsluaðlögun.  Hún kemur betur út en að afskrifa lánið í heilu lagi með gjaldþroti.  Meira fæst upp í lánið en hægt er að ná í gegnum leigu í framhaldinu. 

Fljótlega má búast við að íbúðir umfram þörf verði í hátt í 10.000 í landinu og leiguverð á niðurleið samkvæmt því.  Þessi umframþörf stafar af tvennu; hún hefur verið nokkur þúsund íbúðir um all nokkurn tíma og svo vegna brottflutnings fólks af landinu s.s. erlendra verkamana og fólks sem leitar tækifæranna annarsstaðar.

Það verða því þeir sem hugsanlega geta klárað sig af sínum lánum án greiðsluaðlögunar sem geta ráðið úrslitum um það hvort leiðrétting fæst á þeirri eignaupptöku sem hefur átt sér stað.  Þá með því að gera hið óvænta, að borga ekki.

Eignaupptaka í heimilum fólks er ekkert nýtt á Íslandi þetta er búið að gerast í sjávarbyggðu allt í kringum landið undanfarna áratugi.  Þetta gerðist upp úr 1980 með misgengi lánskjaravísitölu og launa.  Málin hafa alltaf verið flækt þar til heimilin sitja uppi með tjónið og það á eftir að gerast núna í stærri mæli en nokkru sinni fyrr, nema að fólk grípi til óvenjulegra aðgerða.

[Dagrún Steinunn Ólafsdóttir, 15.4.2009 kl. 16:42]

Í raun er málið einfalt. Ef hægt væri að fá alla þá sem borga af fasteignalánum til að sameinast um að fara með greiðsluseðlana í næsta banka og borga afborgun af höfuðstól ásamt vöxtum en án verðbóta. Þetta er seinlegt í vinnslu fyrir bankana. Fullkomlega löglegt og bankar mega ekki banna okkur að gera þetta svona. Verðtryggingin verður því í vanskilum. Ef við gerum þetta aftur og aftur þá kannski verður hlustað á okkur. Við viljum ekki þessa verðtryggingu á húsnæði. Þetta er mannréttindabrot.